तुम्ही जर mirchi kharda recipe in marathi शोधत असाल तर हा ब्लॉग तुमच्यासाठी आहे. मिरची खर्डा किंवा हिरवी मिरची ठेचा हा महाराष्ट्रातील पारंपरिक, झणझणीत आणि चविष्ट प्रकार आहे. हा ठेचा विशेषतः भाकरी, चपाती, वरण-भात किंवा पोळीबरोबर खाण्यासाठी लोकप्रिय आहे. या रेसिपीमध्ये हिरव्या मिरच्या, लसूण, शेंगदाणे, जिरे आणि कोथिंबीर वापरून खमंग आणि कुरकुरीत ठेचा तयार केला जातो.
साहित्य (Ingredients)
- हिरव्या मिरच्या – 20 ते 25 (कमी किंवा जास्त तिखट आवडीनुसार)
- लसूण – 15 ते 20 पाकळ्या
- जिरे – 1/2 चमचा
- कोथिंबीर – 2 चमचे (देठांसहित)
- भाजलेले शेंगदाणे – 2 ते 3 चमचे
- मीठ – चवीनुसार
- तेल – 1 चमचा
- लिंबाचा रस – 1 चमचा (नसेल तर चालेल)
कृती (Step-by-Step Mirchi Kharda Recipe)
मिरच्या व लसूण भाजा
- लोखंडी किंवा जाड बुडाच्या तव्यावर तेल गरम करा.
- त्यात हिरव्या मिरच्या (तुकडे करून) आणि लसूण पाकळ्या घाला.
- मध्यम आचेवर मिरच्या आणि लसूण छान खरपूस भाजून घ्या. मिरच्यांवर थोडेसे काळे डाग दिसू लागले की एका प्लेट मध्ये काढून घ्या.
जिरे आणि कोथिंबीर घाला
- भाजलेल्या मिरच्यांत जिरे आणि कोथिंबीर घालून ३०-४० सेकंद परतून घ्या.
- हे मिश्रण थोडे थंड होऊ द्या.
ठेचा तयार करा
- हे सर्व मिश्रण खलबत्त्यात किंवा मिक्सरमध्ये जाडसर वाटून घ्या.
- त्यात भाजलेल्या शेंगदाण्याचा कूट आणि मीठ घाला.
- सर्व साहित्य एकत्र करून पुन्हा हलकेसे वाटा.
लिंबाचा रस आणि साठवण
- थंड झाल्यावर लिंबाचा रस घाला. यामुळे ठेचा जास्त दिवस टिकतो.
- हवाबंद डब्यात भरून ठेवा. हा ठेचा १५ दिवस फ्रिजच्या बाहेर, तर फ्रिजमध्ये १ महिना टिकतो.

टिप्स (Valuable Tips)
- कमी तिखट पाहिजे असल्यास लवंगी मिरची एवजी G4 मिरची वापरा.
- झणझणीत ठेचा हवे असल्यास गडद हिरव्या, लवंगी मिरच्या वापरा.
- कोथिंबीर किंवा ओल्या खोबऱ्याने खरड्याची चव आणखीनच वाढते.
- हाताने खलबत्त्यात ठेचा कुटल्यास चव आणि सुगंध जास्त छान येतो.
- तेल कमीच वापरा, जास्त तेल घातल्यास ठेचा चिकट होतो.
- लिंबाचा रस घातल्याने पोटात जळजळ किंवा ऍसिडिटी नाही होत.
सर्व्हिंग आयडिया
- बाजरीची भाकरी, ज्वारीची भाकरी, चपाती, पिठलं आणि वरण-भातासोबत हा ठेचा अप्रतिम चव देतो.
- प्रवासासाठी किंवा डब्यात नेण्यासाठी उत्तम पर्याय.
- उन्हाळ्यात किंवा पावसाळ्यात, तोंडी लावण म्हणून वापरा.
खरड्याचे प्रकार
प्रकार | साहित्यातील बदल |
मूळ ठेचा | फक्त मिरची, लसूण, मीठ, तेल, जिरे |
शेंगदाण्याचा ठेचा | भाजलेले शेंगदाणे, मिरची, लसूण, कोथिंबीर |
खोबऱ्याचा ठेचा | ओले खोबरे, मिरची, लसूण, शेंगदाणे, कोथिंबीर |
निष्कर्ष
मिरची खर्डा किंवा हिरवी मिरची ठेचा हा महाराष्ट्रातील पारंपरिक, झणझणीत आणि पौष्टिक प्रकार आहे. योग्य प्रमाणात साहित्य वापरून, वरील टिप्स लक्षात घेऊन तुम्ही घरी सहजपणे हा झणझणीत ठेचा तयार करू शकता.
नक्की करून बघा आणि तुमच्या आवडत्या भाकरीसोबत किंवा वरण-भातासोबत सर्व्ह करा!
नेहमी विचारले जाणारे प्रश्न
मिरची खर्डा म्हणजे काय?
मिरची खर्डा हा हिरव्या मिरच्या, लसूण, जिरे, शेंगदाणे आणि कोथिंबीर वापरून बनवलेला झणझणीत ठेचा आहे. हा महाराष्ट्रातील पारंपरिक तोंडीलावण आहे.
मिरची खर्डा कोणत्या पदार्थासोबत खाता येतो?
मिरची खर्डा भाकरी, पोळी, वरण-भात किंवा पिठलं यांसारख्या पदार्थांसोबत खाण्यास उत्तम लागतो. तो तोंडी लावण म्हणूनही वापरला जातो.
मिरची खर्डा किती दिवस टिकतो?
मिरची खर्डा फ्रिजमध्ये ठेवला तर साधारणपणे १ महिना टिकतो. खोबऱ्याचा वापर केल्यास तो लवकर खराब होऊ शकतो.
मिरची खर्डा बनवताना कोणत्या प्रकारच्या मिरच्या वापराव्यात?
झणझणीत खरड्यासाठी गडद हिरव्या किंवा लवंगी मिरच्या उत्तम असतात. कमी तिखट आवडत असल्यास हलक्या रंगाच्या मिरच्या वापराव्यात.
मिरची खर्डा आरोग्यासाठी चांगला आहे का?
मिरची खर्डा तिखट असला तरी त्यात लसूण, कोथिंबीर, शेंगदाणे यांसारखी पौष्टिक घटक असतात. मात्र, जास्त प्रमाणात खाल्ल्यास अॅसिडिटी होऊ शकते.
मिरची खर्ड्यात कोणती variation करता येतात?
शेंगदाण्याचा, खोबऱ्याचा किंवा फक्त मिरची-लसूण वापरून विविध प्रकारचे खर्डे करता येतात. आवडीनुसार साहित्य बदलता येते.
मिरची खर्डा बनवताना कोणती काळजी घ्यावी?
मिरच्या नीट भाजाव्यात आणि जास्त तेल टाळावे, तसेच लिंबाचा रस घातल्यास टिकवणूक चांगली होते. खलबत्त्यात कुटल्यास चव छान येते.
मिरची खर्डा बनवण्यासाठी मिक्सर वापरावा की खलबत्ता?
खलबत्त्यात कुटल्यास खर्ड्याची चव आणि सुगंध उत्तम येतो. वेळेची बचत हवी असल्यास मिक्सरमध्ये हलक्या हाताने वाटावे.

नमस्कार! मित्र आणि मैत्रिणींनो, मी सुशील जाधव, सोलापूरचा एक मराठी माणूस आणि महाराष्ट्रीय पाककृतीचा जबरदस्त छंदी. शिक्षणाने मी पुणे विद्यापीठातून बी.सी.ए. (BCA) पदवीधर आहे, पण मनाने मी एक अन्नप्रेमी आहे – महाराष्ट्राच्या रुचकर, नव्या-जुन्या पद्धतीच्या पाककृती शोधायचं, बनवायचं आणि इतरांना शिकवायचं माझा छंद आहे.