अवघ्या भारतभर प्रेमाच्या, सणांच्या आणि आनंदाच्या प्रसंगी दूध पेढ्याची गोडी सर्वांनाच भावते. ही पारंपारिक मिठाई घरोघरी आवडीने बनवली जाते, जिथे प्रत्येक घरातील हातातून तिचा स्वाद आणि सुगंध वेगळा असतो. दूध पेढा हा फक्त एक गोड पदार्थ नव्हे, तर तो आपल्या आठवणींचा आणि आपुलकीचा एक भाग आहे. या लेखात तुम्हाला दूध पेढा बनवण्याची सोपी पद्धत, खास टिप्स आणि काही गुपित टोचके मिळतील, ज्यामुळे तुमचे पेढे नेहमीच परफेक्ट आणि बाजारासारखे बनतील. आता, दूध पेढ्याच्या स्वादाचा मजा घ्या, आणि तुमच्या कुटुंबासोबत गोड क्षण साजरे करा!
दूध पेढा रेसिपीसाठी लागणारे साहित्य
साहित्य | प्रमाण |
दूध (फुल फॅट) | 1 लिटर |
साखर | 1/2 कप (125 ग्राम) |
वेलची पूड | 1/4 चमचा |
तूप (ग्रेसिंगसाठी) | 1 चमचा |
पिस्ता/बदाम | थोडेसे |
दूध पेढा बनवण्याची पद्धत (Milk Peda Recipe in Marathi)
दूध आटवण्यासाठी जाड बुडाची कढई निवडा, त्यात ताजे फुल फॅट दूध ओतून मध्यम आचेवर ठेवा. दूध सतत हलवत राहा, जेणेकरून ते तळाशी लागू नये व एकसारखे आटेल. ही प्रक्रिया साधारणपणे ४०-५० मिनिटांपर्यंत चालेल, आणि दूधाचे प्रमाण चतुर्थांश राहील.
आटलेल्या दुधात साखर टाकून चांगली रीत मिसळा. साखर विरघळेपर्यंत आणि मिश्रण बराचसा घट्ट होईपर्यंत ढवळत राहा.
मिश्रण जेव्हा कढईच्या बाजूने सुटू लागेल, तेव्हा त्यात वेलची पूड व एक चमचा तूप घाला. हे मिसळून गॅस बंद करा.
थोडा वेळ थंड होऊ द्या, नंतर तुप लावलेल्या हातांनी मिश्रणाचे छोटे गोळे करा. प्रत्येक पेढ्याच्या मध्यभागी अंगठ्याने हलकी खाच द्या.
शेवटी, पिस्ता किंवा बदामाचे तुकडे वरून लावा. पेढे पूर्ण थंड झाल्यावर सर्व्ह करा.

दूध पेढ्याची अखंड गोडी – काही अनमोल सूचना
दूध पेढ्याची गोडी आणि मऊपणा जपण्यासाठी, फक्त फुल फॅट दूधचा वापर करा – यामुळे पेढे बाजारातील गोडीच्या जवळच जातात.
दूध आटवताना आणि साखर मिसळताना सतत हात हलवत राहा, जेणेकरून मिश्रण कढईत चिकटून जाऊ नये आणि चव सुरक्षित राहील.
मिश्रण जेव्हा घट्ट होऊ लागेल तेव्हा गॅस मंद करून ठेवा – यामुळे पेढ्यांचा रंग सुंदर आणि टेक्सचर मऊ राहतो.
पेढ्यांना आकार देताना हातांना थोडे तूप लावून घ्या, म्हणजे मिश्रण चिकटणार नाही आणि पेढे सहजपणे मऊ राहतील.
पेढ्यांना नैसर्गिक रंग आणि सुगंध देण्यासाठी, केशरच्या काड्या थोड्या वेळ गरम दुधात भिजवून त्याचा पाणवठा घाला.
जर मिश्रण खूप घट्ट झाले असेल, तर त्यात थोडे दूध घालून पुन्हा हलकेसे गरम करा – मिश्रण मऊ आणि सहज हाताळता येईल.
पेढ्यांना सुंदर आकार देण्यासाठी मोल्ड किंवा अंगठ्याने हलकी खाच द्या – यामुळे पेढे अधिक आकर्षक दिसतात.
पेढे अधिक दिवस टिकवायचे असतील, तर हवाबंद डब्यात फ्रिजमध्ये ठेवा – यामुळे ते ताजे आणि मऊ राहतील.
निष्कर्ष
दूध पेढा हा केवळ एक मिठाई नाही, तर आपल्या आठवणींचा आणि आनंदाचा एक छोटासा भाग आहे. ही पारंपारिक मिठाई बनवणे अगदी सोपे आणि सहज आहे—वर दिलेल्या टिप्स आणि पायऱ्या अनुसरण केल्यास, तुम्हीही घरच्या घरी बाजारासारखे मऊ, गोड आणि स्वादिष्ट पेढे तयार करू शकता. आजच ही रेसिपी मराठीमध्ये अजमावा आणि कुटुंबातील प्रत्येकाच्या हसतमुख चेहऱ्याला गोडवा द्या!
नेहमी विचारले जाणारे प्रश्न
दूध पेढा बनवण्यासाठी कोणते दूध चांगले?
फुल फॅट दूध वापरणे उत्तम ठरते कारण त्यामुळे पेढ्यांना चांगला स्वाद आणि मऊ टेक्सचर मिळतो. कमी फॅट दूध वापरल्यास पेढा घट्ट आणि कडक होऊ शकतो. त्यामुळे पारंपारिक फुल फॅट दूध वापरणे योग्य आहे.
दूध पेढा बनवण्यासाठी किती वेळ लागतो?
दूध आटवण्यास सुमारे 40-50 मिनिटे लागतात. त्यानंतर साखर मिसळून मिश्रण घट्ट होईपर्यंत आणखी 10-15 मिनिटे लागतात. एकूण प्रक्रिया साधारणपणे 1 तासाचा वेळ घेते.
दूध पेढा टिकवण्यासाठी काय करावे?
पेढे हवाबंद डब्यात ठेवून फ्रिजमध्ये साठवले तर ते ७-८ दिवस ताजे राहतात. उन्हाळ्यात थंड जागी ठेवणे आवश्यक आहे. तसेच, पेढे जास्त दिवस टिकवायचे असल्यास फ्रीजमध्ये ठेवणे योग्य.
दूध पेढा मऊ कसा राहील?
मिश्रण ओव्हरकुक करू नका, कारण ते घट्ट आणि कडक होऊ शकते. पेढे बनवताना हातांना थोडे तूप लावल्यास ते चिकटणार नाहीत आणि मऊ राहतील. तसेच, दूध फुल फॅट असणेही मऊपणासाठी महत्त्वाचे आहे.
दूध पेढा बनवताना साखरेचे प्रमाण किती ठेवावे?
साधारणपणे 1 लिटर दूधासाठी 1/2 कप साखर पुरेशी असते. तुम्हाला गोड आवडत असल्यास साखर थोडी वाढवू शकता. मात्र, जास्त साखर घालल्यास पेढा कडक होऊ शकतो.
दूध पेढा बनवताना कोणती सुगंधी घालावी?
वेलची पूड पेढ्याला पारंपरिक आणि मनमोहक सुगंध देते. याशिवाय, केशर घालल्यास रंग आणि सुगंध अधिक चांगला येतो. काही लोक जायफळ पूड देखील वापरतात, पण वेलची सर्वात लोकप्रिय आहे.
दूध पेढा बनवताना कोणते तेल/तूप वापरावे?
पेढे बनवताना हातांना तूप लावणे आवश्यक आहे ज्यामुळे मिश्रण चिकटणार नाही. तूपाचा वापर पेढ्यांना मऊ आणि चमकदार बनवतो. कधीही तेल वापरू नका, कारण ते चव आणि टेक्सचर खराब करू शकते.
दूध पेढा कोणत्या सणासाठी बनवतात?
दूध पेढा दिवाळी, गणेश चतुर्थी, जन्माष्टमी आणि इतर धार्मिक सणांमध्ये बनवला जातो. तसेच वाढदिवस आणि आनंदाच्या प्रसंगीही पेढा खूप लोकप्रिय आहे. हा पारंपरिक गोड पदार्थ सणांना खास रंग आणि गोडवा आणतो.
दूध पेढा बनवताना मिश्रण तळाशी का लागते?
जर दूध नीट ढवळले नाही किंवा गॅस जास्त ठेवला तर मिश्रण तळाशी लागते. सतत हलवत राहणे आणि मंद आचेवर शिजवणे आवश्यक आहे. यामुळे पेढा नीट तयार होतो आणि तळाशी लागण्यापासून वाचतो.

नमस्कार! मित्र आणि मैत्रिणींनो, मी सुशील जाधव, सोलापूरचा एक मराठी माणूस आणि महाराष्ट्रीय पाककृतीचा जबरदस्त छंदी. शिक्षणाने मी पुणे विद्यापीठातून बी.सी.ए. (BCA) पदवीधर आहे, पण मनाने मी एक अन्नप्रेमी आहे – महाराष्ट्राच्या रुचकर, नव्या-जुन्या पद्धतीच्या पाककृती शोधायचं, बनवायचं आणि इतरांना शिकवायचं माझा छंद आहे.